Piri Reis kimdir?

Piri Reis, Gerçek adı Muhyiddin Pîrî Bey’dır. Osmanlı da doğmuş bir denizci ve haritacıdır. Kendi denizcilik kitabı ve Amerika’yı gösteren haritası ile tanınmaktadır.

Hayatı

Karamanlı bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. II. Mehmet’in emri ile istanbul’a göç ettirilmişlerdir. Bir süre burada yaşadıktan sonra Gelibolu’ya taşınmış ve denizciliği burada öğrenmiştir. Akdeniz de korsanlık yapmakta olan Amcası Kemal Reis ile denize açılmış ve böylece denizciliğe adımını atmıştır. Pek çok akına katılmış Müslüman ülkelerin yardımına koşmuşlardır.

Not: Korsan kelimesi şu an ki anlamı ile kullanılmamaktadır. Korsan “Denizcilikte Mahir Kişi” anlamına gelen bir kelimdedir. Osmanlı da düzenli Donanma kurulurken korsanlar orduya dahil edilmiştir. O dönemde açık denizlerde ki özgür gemiler kuşatmalara ya da çıkarmalara yardım edip savaş bitiminde ganimet ya da bedelince altın alaibliyordu.

Venedik seferi öncesi yapılan hazırlıklarda II. Beyazıd’ın çağrısı üzerine Osmanlı Donanmasına katılmıştır. Piri Reis Osmanlı adına pek çok başarılı savaş gerçekleştirmiştir. En son seferinde 80 yaşındayken Portekiz’e karşı bir göreve yollandı. İlk dalgada 2 kat büyüklüğünde bir orduyu dağıttı ama savaşan kurtulup Hürmüz adasında ki kaleye sığınanları yenemedi. Kaleyi kuşattı ama kale hazırlıklı olduğu için bir türlü düşmedi. Bu kuşatmada Portekiz’e yardım ettiğini düşündüğü için bölgeyi yağmaladı. Bu olay daha sonradan ölümüne sebep oldu.

Basra Valisinden kuşatma için yardım istedi ama Vali onu tutuklayıp mallarına el koymak istiyordu. Portekiz donanmasının geniş bir kuvvet ile Basra Körfezini kapatmak için yola çıktığını duyan Piri Reis 3 gemi ve gemilerdeki ganimeler ile Basra Valisi ile buluştu. Piri Reis destek için döndüğünü ve ganimetleri getirdiğini söylese de siyasette başarılı değildi. Kuşatmayı kaldırmak, Askerleri bırakmak ve Düşmandan kaçmak suçlarından yargılanıp suçlu bulundu.

1553 yılında Kanuni Sultan Süleyman’ın fermanı ile boynu kesilerek idam edildi. Mallarına el konuldu. Öldürüldüğünde 80 yaşınaydı.

Eserleri

1. Kitab-ı Bahriye
2. Pîrî Reis Haritası
3. Hadikat’ül Bahriye
4. Bilad-ül Aminat
5. Eşkalname

Kültürdeki Yeri

Ubisoft’un yapımcılığını üstlendiği Assassin’s Creed: Revelations adlı oyunda Pîrî Reis, donanma için çalışan ve suikastçı birliğinin üyesi olan önemli bir karakter olarak oyuna eklenmişti. Ayrıca Pîrî Reis, bu oyunda bomba yapımında usta biri olarak dünyaya tanıtılmıştı.