Manga okumayı seviyorsanız sık sık manga çeviren sitelere girmişsinizdir. Yeteri kadar çok siteyi ziyaret etmişseniz bu isteklerin birbirine çok fazla benzediğini fark etmişsinizdir. Şimdi manga sitesi kurma ve yönetme hakkında bilmeniz gereken bazı şeyler konusunda size bir rehber hazırladık. Umarım yardımcı olur.
1- Telif Sorunu
Her olayda olduğu gibi ilk olarak yayıncı haklarına dikkat etmelisiniz yoksa başınız derede girebilir bu yüzden Telif olayını ciddiye alarak okuyun.
A- Telif Var mı?
Türkiye de resmi manga dağıtımcısı çok az ve var olanlar da belli başlı önemli mangaları dağıtıyor. Bu da manga çeviren gruplara ve sitelere büyük bir avantaj sağlıyor. Resmi yayımcılar Türkçe versiyonuna bilerek ya da bilmeden müdahale etmiyorlar. Serilerinin tanınması açısından büyük bir önem taşıyan bu gruplar ile uğraşmayarak kendi ürünlerini pek çok dilde tanıtma fırsatı buluyorlar.
Telif sorunu tamamen yok da değil. Webtoon gibi internet üzerinden dağıtılan eserler genellikle daha kolay yayıldığından aynı hızda telif yiyebiliyor bu yüzden webtoon konusunda dikkatli olunmalıdır. Bir manga serisi için ise Google de yapacağınız bir araştırma ile Türkiye dağıtımcısı var mı yok mu öğrenebilirsiniz.
B- Telif Yersek Ne Olur?
İlk başta başınıza gelecek en kötü olay sitenizin reklam yayınından ban yemesi olur. Genelde bu siteler reklam geliri ile ayakta durduğundan bunu yaşamak istemezsiniz. Ardından gelen en büyük sorun ise dağıtımcının Türkiye’de bulunmasıdır. ABC isimli bir seriyi Türkiye’den bir firma yayınlama hakkını alırsa anında bırakmanız ve çevirilerinizi kaldırmanız gerekir yoksa size dava açabilirler. Şundan emin olabilirsiniz “Bu işin karı asla hukuksal masraflar ile uğraşmaya değmez” boyutlardadır. Ne olursa olsun telif hakkına çok dikkat edin.
C- Teliften Kurtulmanın Yolu Var mı?
Teliften kurtulmanın tek yolu yasal çalışmaktır. Bunun da tek yolu zaten telifi olmayan şeyleri çevirmek ve yayınlamaktır. Doujinshi adı verilen fan yapımı mangaları ve ya yapımcının baştan izin verdiği ücretsiz webtoonları çevirebilirsiniz.
2- Web Sitesi Kurma
Mangalar için bir web sitesi kurmak kısmen çok kolaydır. Bunun sebebi temelde resim olmalarından kaynaklanır. Resimler videoya göre az ama yazıya göre çok yer kaplar bu yüzden site kurarken dikkat edilmesi gereken hususlar vardır.
1- Sistem Gereksinimleri
Mangalar genellikle az yer kaplar ama yine de büyük miktarlarda depolama gerektirir. Düzgün bir sitenin en az 50 mangaya sahip olması gerekir. Bunların her birinin 100 küsür bölüm olduğunu varsayarsak ortalama olarak 20-50 GB depolama alanına ihtiyacı olur.
Popüler serilerin çekeceği ilgiden dolayı I/O hızı ve trafiğinde en az o kadar hızlı olması gerekir. Bu yüzden hosting baktıktan vaz geçip VPS ve ya VDS bir sunucu aramaya girişirseniz yararınıza olur.
Bu terimlere çok yabancıysanız yardım alın ya da bu sevdadan vaz geçin.
2- Altyapı Script ve Tema Desteği
Sitenin kolay kullanılması ve hızlı olması gerekir bunlar bir gerçek ama yönetici için de çok zor olan bazı işleri kendi başına halledebilmeli. Bu yüzden size tavsiyem özel script yaptırmaktan uzak durmanız. Yenilenen teknolojilere sürekli güncellemek ve ya bakımı pahalıya mal olacaktır.
Bunun için size üç sistem önereceğiz. Bunlar şu an hali hazırda bulunanların en iyisi.
- WordPress CMS sitemini kurmanız ve üzerine Madara isimli temayı yüklemenizdir. Bu sistem şu an hali hazırda bulunan manga sitelerinin %50’sini oluşturur. (Madara Teması)
- My Manga Reader CMS isimli sistemi kurmanız. Bu sistem doğrudan manga için tasarlanmıştır pek bir ayara ihtiyacı yoktur. (My Manga Reader Script)
- WordPress CMS sistemini kurmanız ve üzerine MangaStream temasını yüklenmenizdir. Son zamanların popüler, güzel ve iyi bir temasıdır. (MangaSteam)
Not: Bunların hepsi ücretli şeylerdir. Ücretsiz bir dağıtımı yoktur. Üstelik yabancılar tarafından üretildiğinden döviz üstünden satın almanız gerekir.
C- Yedekleme ve Güvenlik
Başta size pek olası gibi gelmese de bu tür siteleri çok fazla saldırı alır. Bu yüzden her an çökme ihtimaliniz vardır. Bu yüzden sık sık güvenliğinizi kontrol edip yedeğinizi almanızı öneririz.
3- Gelir Elde Etme
Her proje gibi bununda genellikle gelir elde etmeye dayalı bir sistemi vardır. Pek çok grup gönüllü yapsa da insanların toplandığı her yerden para kazanmak mümkündür.
- Adsense reklamı almak. En çok bu kazandırır.
- Diğer reklam servisleri ile anlaşmak. Genelde pek tercih edilmez.
- Bağış Toplamak. Beklememdik derecede etkili bir yöntemdir.
- Backlink veya Özel Reklam satmak.
4- Çeviri ve Ekip
Manga çevirme işi genellikle bir kişinin yapacağı bir şey değildir. Çevirmenin yanı sıra resim işleme programları ile tekrar resimlerin üstüne işlenmelidir. Bu işlem genellikle uzun sürer ve teknik bilgi gerektirir. Bu yüzden yayın için hazırlanan her seri gruplarca hazırlanır.
Kendinize bu serileri ilk okuyan olmak isteyen, Biraz gelir elde etmek isteyen, Bu serilerde imzası bulunmasını isteyen kişileri bulmanız gerekir. Ne sebepten olursa olsun kesinlikle yeteri kadar kişiyi bulamazsanız uzun süreler devam ettiremezsiniz.
5- Tanıtım ve Reklam
Bunun için de bazı yöntemler vardır ama kendi başınıza yeni yeni bir yöntem de türetebilirsiniz. Çünkü tanıtım işinde hangisinin başarılı olacağını bilmek imkansızdır.
- RAW depolama yapan sitelere bölüm yüklemek. Evet diğer tüm grupların mangalarını arşiv olarak tutan siteler var. En kolay tanıtım yöntemi budur.
- Sosyal Medya Sayfası oluşturmak. Bir sayfa oluşturup buradan kendinizi tanıtabilirsiniz.
- Discord grubu kurmak. Yeteri kadar DC grubunda üye iseniz kendinize bir grup kurup kişileri buraya davet edebilirsiniz.
- Google’nin sizi tanıtacağı şekilde SEO uyumlu içerikler hazırlamak. SEO terimini ciddi ciddi araştırmanızı öneririz.
- Hepsini aynı anda yapmak. Bu en kesin yöntemidir.
Son Notlar:
Çok klasik olacak ama bunları aklınızdan çıkarmayın.
- Kimsenin hakkında gözünüz olmasın yoksa sonunda zarar edersiniz. Telif ya da hakkına saygı duyun.
- Boş bir cüzdan ile yola çıkmayın pahalı bir yol burası.
- Yeteri kadar araştırma yapmadan denemeyin hevesiniz kırılır.
- Asla ama asla ilk amacı gelir elde etmek olmasın.
- Siz ve ya arkadaşlarınız bu işi sadece ama sadece sevdiğiniz için yapın.
Cok sey gerekiyor. Sakın gitmeyin.
Gerçekten çok faydalı bir yazı teşekküreler
Abi daha bir sürü eksik ya, saymakla bitmez hatta bir sürü boss bile eksik. Neyse yine de güzel olmuş elinize sağlık.